Hoe om te gaan met microagressie op de werkvloer?

Microagressie kan zich op verschillende manieren manifesteren:

• Verbale microagressie
  Opmerkingen of vragen die een bepaalde groep stereotyperen, kleineren of uitsluiten, zoals: "Waar kom je echt vandaan?" "Wat spreek je goed Nederlands!" "Je bent wel erg assertief voor een vrouw." "Je ziet er helemaal niet homo uit." "Je bent zeker de uitzondering op de regel."
  
  
• Non-verbale microagressie
  Gebaren, gezichtsuitdrukkingen of lichaamstaal die afkeuring, minachting of ongemak uitstralen, zoals wegkijken, fronsen, zuchten, rollen met de ogen, de schouders ophalen of de armen over elkaar slaan.
  
  
• Omgevingsmicroagressie
  Situaties of omstandigheden die een bepaalde groep benadelen, isoleren of uitsluiten, zoals het ontbreken van rolstoeltoegang, het niet gebruiken van genderneutrale toiletten, het negeren van culturele of religieuze feestdagen, het gebrek aan diversiteit in het management of het hanteren van een oneerlijk selectieproces.

Wat kunnen de gevolgen zijn?

Microagressie kan een negatieve invloed hebben op de mentale en fysieke gezondheid, het welzijn en de prestaties van je medewerkers, resulterend in:

• Stress, angst, depressie of een laag zelfbeeld.
  
  
• Verminderde motivatie, betrokkenheid, tevredenheid, productiviteit, creativiteit en kwaliteit.
  
  
• Afname van loyaliteit, vertrouwen, samenwerking en innovatie.
  
  
• Toename van verzuim, verloop en conflicten.

Hoe herken je microagressie?

Hoewel microagressie niet altijd eenvoudig te herkennen is vanwege de subtiele, onbewuste of onschuldige aard ervan, zijn er enkele signalen waarop je kunt letten:

• De reactie van je medewerker
  Observeer hoe je medewerker reageert op een opmerking of situatie. Als je ziet dat hij of zij zich ongemakkelijk, gekwetst, boos of verward voelt, vraag dan wat er aan de hand is en luister naar zijn of haar verhaal.
  
  
• De context van de situatie
  Let op de omgeving, timing en toon van een opmerking of situatie. Overweeg of er sprake is van een machtsverschil, spanning of een grap, en of dit bijdraagt aan een positieve of negatieve sfeer.
  
  
• Je eigen gevoel of intuïtie
  Besteed aandacht aan je eigen gevoelens of intuïtie als je getuige bent van een opmerking of situatie. Als je je onrustig, onzeker of schuldig voelt, overweeg dan of je iets hebt gezegd of gedaan dat als microagressie kan worden opgevat, of dat je iets had moeten zeggen of doen om het te voorkomen of aan te pakken.

Het voorkomen of aanpakken van microagressie

Hoewel microagressie niet altijd volledig te voorkomen is, kun je stappen ondernemen om het te verminderen of aan te pakken:

• Bewustwording
  Maak jezelf en je medewerkers bewust van wat microagressie inhoudt, hoe het tot uiting komt en wat de gevolgen zijn. Gebruik voorbeelden, oefeningen en feedback om microagressie te herkennen en bespreekbaar te maken.
  
  
• Educatie
  Verdiep jezelf en je medewerkers in de verschillende identiteiten, culturen en achtergronden van het personeel. Gebruik bronnen, trainingen of workshops om kennis, vaardigheden en attitudes te verbeteren.
  
  Zorg er wel voor dat deze gebaseerd zijn op wetenschappelijk onderzoek en afkomstig zijn van bijvoorbeeld diversiteitsexperts en ervaringsdeskundigen. Anders loop je het risico om stereotypen, vooroordelen of onjuiste informatie te verspreiden of te versterken.
  
  
• Actie
  Tref maatregelen als je microagressie ziet, hoort of ervaart. Maak gebruik van je stem, invloed of beleid om microagressie aan te kaarten, te corrigeren of te sanctioneren.
  
  
• Ondersteuning
  Bied ondersteuning aan medewerkers die microagressie ervaren. Toon empathie, bied een luisterend oor en gebruik beschikbare middelen om hen te erkennen, te troosten of te helpen.

Microagressie mag niet worden onderschat of weggewuifd. Het heeft een negatieve impact op zowel de medewerker die het ervaart als op de organisatie als geheel. Door bewustwording, educatie, actie en ondersteuning kun je microagressie voorkomen of aanpakken en een veilige, respectvolle werkomgeving creëren.

Hoe creëer jij een veilige en respectvolle werkomgeving?